ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ – ΑΚΡΙΤΑΣ – ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ- ΚΟΚΚΙΝΟΣΚΟΥΦΗΔΕΣ- ΑΚΕΛ
Στο κεφάλαιο αυτό θίγει το θέμα των παρακρατικών οργανώσεων. Εδώ συνέβη ότι συμβαίνει σε πολλά ολοκληρωτικά καθεστώτα. Το κράτος και το παρακράτος ήταν όπως τα συγκοινωνούντα δοχεία. Ο ίδιος ο αρχηγός του κράτους, ήταν ιδρυτής, χρηματοδότης και συντεταγμένος με το παρακράτος.
Η ίδρυση και η λειτουργεία Παρακράτους στη Κυπρο, έγινε ταυτόχρονα με την ίδρυση του κυπριακού κράτους. Για να μην υπάρχει καμία αμφισβήτηση περι τούτου, παραθέτω μια απομαγνητοφωνημένη διήγηση του αντάρτη της ΕΟΚΑ Νεοφύτου Σοφοκλέους, που δημοσιοποίησε ο κ. Αντης Ροδίτης.
Ο Νεόφυτος Σοφοκλέους Είναι ο άνθρωπος που το 1956 έβαλε τη βόμβα κάτω από το κρεβάτι του άγγλου κυβερνήτη Τζων Χαρτιγκ.
Η ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ,ΜΕ ΤΗΝ ΟΥΡΑΝΙΑ ΚΟΚΚΙΝΟΥ ΣΤΙς 19 ΜΑΡΤΙΟΥ 1959 .
“…..19 Μαρτίου του ’56 είχα ανεβεί στο βουνό, 19 του Μάρτη του ’59, μετά την ειδοποίηση του Διγενή ότι έληξε ο Αγώνας, παραδώσαμε τον οπλισμό και κατεβήκαμε στη Λευκωσία. Είχαν περάσει από τότε τρία χρόνια ακριβώς, ούτε λεπτό λιγότερο ή περισσότερο. Τη νύχτα έμεινα στο σπίτι του Γεώργιου Οικονο-μίδη, στην Παλλουριώτισσα. Την επομένη παρελάσαμε οι αντάρτες στη Λευκωσία, μας υποδέχτηκε ο κόσμος με τόσο ενθουσιασμό, μερσίνια, φιλιά, αγκαλιές και καταλήξαμε στην Αρχιεπισκοπή. Συναντηθήκαμε με τον Μακάριο στις 12.00 και μετά θα τραβούσε ο καθένας για το σπίτι του, κι εγώ στο χωριό μου, στην Πέγεια, όπου η μάνα μου με είχε για χαμένο και μου έκαμνε μνημόσυνο. Βέβαια τώρα ήξεραν πως ήμουν ζωντανός και με περίμεναν. Λέω στον Οικονομίδη, «πάμε να πάρουμε τη τσάντα μου, να ξεκινήσω για Πάφο το συντομότερο». Μου λέει, «η τσάντα σου δεν είναι στο σπίτι μου, είναι στην Κοκκίνου»! Του λέω, «μα γιατί να είναι στην Κοκκίνου, εγώ σπίτι σου την άφησα»! «Δεν ξέρω», μου λέει. «Και ποια είναι αυτή η Κοκ-κίνου;», τον ρωτώ. «Μα δεν ξέρεις την Κοκκίνου;», μου απαντά. «Όχι», του λέω, «δεν την ξέρω. Ποια είναι;». «Θα τη γνωρίσεις», μου λέει και τραβήξαμε για το σπίτι της, να πάρω την τσάντα μου.
«Θέλεις να γίνεις υπουργός;
Το σπίτι ήταν κάπου στο τέρμα Λήδρας αριστερά, σε μια πάροδο. Μπήκαμε μέσα. Ήταν δυο κοπέλες. Μου τις σύστησε ο Οικονομίδης, η μια ήταν η Ουρανία και η άλλη η αδελφή της. Πρέπει να ήταν η Μαρούλλα. Το σπίτι ήταν του Μαρκίδη της Κ.Ε.Μ. Μου λέει η Ουρανία: «Καλώς τον αντάρτη των ανταρ-τών, καλώς τον αετό των βουνών, καλώς τον έτσι, καλώς τον αλλιώς»! Της λέω, «σταμάτα βρε Ουρανία, σε λίγο θα πεις πως είμαι κι ο ίδιος ο Γρίβας»! «Και ποιος είναι αυτός;», μου λέει. Σκέφτηκα αμέσως ότι κάτι δεν πήγαινε καλά, κάτι κακό προ-μηνυόταν, δεν ήταν σωστά πράγματα αυτά να διερωτάται ποιος ήταν ο Γρίβας. Εγώ είχα πάει για τη τσάντα μου και βιαζόμουν να πάω στο χωριό μου. Η αδελφή της δεν μιλούσε. Η Ουρανία συνέχισε: «Θα αναλάβεις όποιο υπουργείο θέλεις!». «Μα εγώ», της λέω, «υπουργείο;». «Όποια μεγάλη θέση θέλεις», μου απαντά, «για να κάμνω τι;», της λέω, «θα είσαι ο νέος αρχηγός της Οργάνωσης», «μα ποιας οργάνωσης, κόρη μου;», «θα γίνει νέα οργάνωση προστασίας του Μακαρίου. Ο Μακαριότατος κινδυνεύει!». «Και τι θα κάμνω εγώ;». «Όποιος σηκώνει κεφάλι να του το κόβεις!». Της λέω, «αντιλαμβάνομαι ότι δεν είναι υπουργό που γυρεύεις εσύ, αλλά δολοφόνο. Πότε τέλειωσε ο Αγώνας, πότε κατεβήκαμε από τα βουνά, ακόμα δεν πήρα τη τσάντα μου να πάω στο χωριό μου, κι εσύ βλέπεις εχθρούς του Μακαρίου και τους σκοτώνεις κιόλας; Είναι εμφύλιο πόλεμο που θα κάνεις στο τέλος!». «Νεόφυτε», μου κάνει, «αν είναι να σωθεί ο Μακαριότατος να γίνει δυο φορές εμφύλιος πόλεμος!». Έμεινα. Σκεφτόμουν τι να κάμω, πώς ν’ αντιδράσω. Στο τέλος τους είπα ορθά-κοφτά να μου δώσουν τη τσάντα μου να φεύγω γιατί δεν είχα κανένα ενδιαφέρον για όλ’ αυτά.
«Έφυγα και πήγα κατ’ ευθείαν στον Γιωρκάτζη. «Ρε Πόλυ», του λέω, «το και το, για όνομα του Θεού, τι πράματα είναι αυτά, δεν πάμε καλά!». Μου λέει, «εν πελλάρες που λαλείς». Του λέω, «σίγουρα εν πελλάρες αλλά δεν είναι εγώ που τες είπα! Και στο κάτω-κάτω ποια εν τούτη ρε, να διορίζει υπουργούς, να διανέμει ανώτατες θέσεις, να στήνει οργανώσεις, να προστατεύει τον Μακάριο, ΠΟΙΑ ένι;». «Ρε», λαλεί μου, «μα μωρεύκεσαι; Είσαι πάνω στο βουνόν ’κόμα;». «Ε, όι, ρε χριστιανέ μου», του λέω, «γιατί είμαι πάνω στο βουνό;». «Ρε», λαλεί μου, «κατέβα ρε ’που το βουνόν, τούτη εν η νύφη μας!». Οπότε, του λέω, «τούτον εγώ δεν το ξέρω, αλλά είτε είναι η νύφη μας είτε όχι δεν δικαιούται να κάμνει αυτά που κάμνει…..». (Το κειμενο δοθηκε στη δημοσιοτητα απο τον Αντη Ροδίτη και η μαγνητοφωνηση εγινε Ιαν. 2019.)
Ολοι οι παροικουντες στη Κυπρο ασφαλως γνωριζουν την Ουρανια Κοκκινου και τπο ρολο που επαιξε στην αυλη του Μακαριου μεχρι τον θαναυτο του αλλά και μετα ακομη , με τις λεγομενες ποριες “αγάπης” που οργανωνε…
Απο την πρωτη στιγμη εψαχνε ανθρωπους να ηγηθουν εγκληματικςη οργανωσης για την δηθεν προστασόια του λατρεμενου της. Δωστε προσοχη στον διάλογο:
ΟΥΡΑΝΙΑ ΚΟΚΚΙΝΟΥ«θα είσαι ο νέος αρχηγός της Οργάνωσης»,
ΝΕΟΦ. ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ «μα ποιας οργάνωσης, κόρη μου;»,
ΟΥΡΑΝΙΑ ΚΟΚΚΙΝΟΥ «θα γίνει νέα οργάνωση προστασίας του Μακαρίου. Ο Μακαριότατος κινδυνεύει!».
ΝΕΟΦ. ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ «Και τι θα κάμνω εγώ;».
ΟΥΡΑΝΙΑ ΚΟΚΚΙΝΟΥ«Όποιος σηκώνει κεφάλι να του το κόβεις!».
ΝΕΟΦ. ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ : «αντιλαμβάνομαι ότι δεν είναι υπουργό που γυρεύεις εσύ, αλλά δολοφόνο. Πότε τέλειωσε ο Αγώνας, πότε κατεβήκαμε από τα βουνά, ακόμα δεν πήρα τη τσάντα μου να πάω στο χωριό μου, κι εσύ βλέπεις εχθρούς του Μακαρίου και τους σκοτώνεις κιόλας; Είναι εμφύλιο πόλεμο που θα κάνεις στο τέλος!».
ΟΥΡΑΝΙΑ ΚΟΚΚΙΝΟΥ: «Νεόφυτε», αν είναι να σωθεί ο Μακαριότατος να γίνει δυο φορές εμφύλιος πόλεμος!».
Ετσι η πρωτη παρακρατικη οργανωση δεν αργησε να συσταθει και να δραστηριοποιηθει. Και δεν ηταν άλλη από την “ΕΘΝΙΚΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ”
ΕΘΝΙΚΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
Στα μέσα του 1960 ιδρύθηκε στη Λευκωσία η Εθνική Πνευματική Εστία η οποία ωστόσο δεν είχε καμιά σχέση με πνευματικές δραστηριότητες. Επρόκειτο για παρακρατική οργάνωση που ανέλαβε να διαδραματίσει συγκεκριμένο ρόλο για επικράτηση στο εσωτερικό μέτωπο.
Τον Ιανουάριο του 1961 ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Αγωνιστών που επρόσκειτο στον στρατηγό Γ. Γρίβα – Διγενη, αποφάσισε να οργανώσει πορεία με την ευκαιρία της επετείου του Ενωτικού Δημοψηφίσματος. Το έργο της καταστολής της εκδήλωσης ανατέθηκε στην Πνευματική Εστία. Στις 15 Ιανουαρίου ένοπλοι μασκοφόροι εφόρμησαν στο οίκημα του Συνδέσμου και κατέσχεσαν όλα τα πανώ με τα συνθήματα. Στη συνέχεια ένοπλα μέλη της Εστίας Μμε επικεφαλης τον αστυνομο Λαγοδόντη ανέκοψαν παρα τη Μια Μηλια λεωφορεία που μετέφεραν κόσμο στη Λευκωσία απο την :Ακανθου και το Τρικωμο κατασχεσαν τα πανω με συνιθηματα και τους απείλησαν ώστε να εγκαταλείψουν τα σχέδια τους. Λόγω των μέτρων που είχαν ληφθεί, μόλις δέκα άτομα συμμετείχαν στη διαδήλωση και όταν προσέγγισαν την Πλατεία Μεταξά, δέχτηκαν την επίθεση νεαρών μελών της Πνευματικής Εστίας που τους γρονθοκόπησαν. .
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΚΡΙΤΑΣ
18/10/1959 Βυθίζεται το πλοιάριος “DENIZ” έμφορτο οπλισμού που προοριζόταν για εξοπλισμό των τ/κ. Με αφορμή τούτο ιδρύεται ως αντίβαρο υπό τον υπουργό εσωτερικών – άμυνας Πολύκαρπο Γιωρκάτζη η οργάνωση “ΑΚΡΙΤΑΣ”. Αρχηγος ηταν ο ιδιος ο Πολυς Γιωρκατζης που εμφανιζετο με το ψευδώνυμο ΑΚΡΙΤΑΣ.
Μια οργανωση που απεδειχθη ανεπαρκής και ελλειπης και ανικανη να αναλάβει την αμυνα μας με την εκδήλωση της τουρκανταρσίας στις 23 Δεκ. 1963.
Ο Γιωρκατζης συνεχισε να διατηρεί τις δικες του ομαδες . Ενδεικτικα στη περιοχη Λευκονοικου Αμμοχωστου δρουσαν υπό την καθοδ’ηγηση Μακρίδη
ΚΟΚΚΙΝΟΣΚΟΥΦΗΔΕΣ – ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΛΥΣΣΑΡΙΔΗ
Πληρως οργανωμένες εκπαιδευμένες και εξοπλισμένες παραστρατιωτικες και παρακρατικες δυνάμεις ταγμένες σε εξυπηρετηση του καθεστωτος Μακαρίου. Δραστηριοποιηθηκαν με την ευκαιρια της τουρκανταρσίας και συνεχισαν εκτοτε υπάρχουν , να εκπαιδευονταιι, να πραγματοποιουν στρατιωτικες ασκήσεις και να δρουν προς ωφελος του καθεστωτος. Ενδεικτικα λοχος αυτων των δυναμεων εσταλη στην Αιγυπτο για να μετασχει στο πλευρό των Αράβων κατα τον Β Αραβοισραηλινο πόλεμο ως μισθοφόροι. Σε μια περιπυτωση το 1969 , στην περιοχη Ξυλοφαγου ενω διεξηγαγαν νυκτερινη ασκηση εγιναν αντιληπτοι απο περιπολο της Εθνικης Φρουρας και εγκατέλειψαν μερος του εξοπλισμου τους
Ιδιωτικες στρατιωτικες ομαδες διέθεταν και άλλοι αγωνιστες ταγμενοι στο πλευρο του Μακαριου, οπως ο Νικος Σαμψων, που εδρασαν κατα την τουρκανταρσια , αλλά οι ομαδες τους δεν ειχαν την οργανωση και εξέλιξη των κοκκινοσκουφηδων του Λυσσαρίδη.
EΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ
21/3/1969 Ιδρυση παρακρατικής Οργάνωσης ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ ως αντίβαρο της ισχύος του Πολύκαρπου Γιωρκάτζη. Χρηματοδοτείται και εξοπλίζεται από την αρχιεπισκοπή. (Πρώτη ενέργεια η απόπειρα κατα του αρχηγού της αστυνομίας Χαρ. Χασάπη στη Μόρφου) Αργότερα αφού εξέφυγαν από τον έλεγχο του , ο πρόεδρος Μακάριος τους αποκαλεί “συμμορία” (πηγή Δηλώσεις υπαρχηγού αστυνομίας Φανή Δημητρίου στην εφημερίδα Αλήθεια Ιούνιος 1997).με Σε κάπποια περιπτωση κατεβηκε ο ιδιος ο Μακαριος στη Λεμεσό, χαστουκισε τον υπαστυνομο Λουκα Πασχαλιδη, (αργοτερα τον μετεθεσε δυσμενως) και ανελαβε ο ιδιος έρευνα για ανευρεση οπλισμου του Εθνικου Μετώπου. Στο τυπο δημοσιευτηκε χαρακτηριστικη φωτογραφια του Μακαριου με αναδιπλωμενο το ρασο κατα την ερευνα…. 21 συνολικα ατομα συνελήφθησαν και οδηγηθηκαν στη δικαιοσύνη με αστυνομικο λεωφορείο με αρ. Εγγραφης ΕΜ 21!!!
ΕΝΟΠΛΟΙ ΤΟΥ ΑΚΕΛ
Το κομμα ειχε οργανωσει ενοπλες δυναμεις δυο χιλιαδων ανδρων τις οποίες πριν απο το πραξηκομημα προσεφερε προς ενισχυση του καθεστωτος.
Παραθετουμε αποσπασμα απο κειμενο του στελέχους του ΑΚΕΛ Λαζαρου Σκαλιστη: “…….Σε συνεδρίες, τότε, της Kεντρικής Eπιτροπής του AKEΛ ο Γ.Γ. του AKEΛ, Παπαϊωάννου, μας διαβεβαίωνε ότι ο Mακάριος ίδρυσε το Eφεδρικό για να πολεμήσει την παρανομία, και να προστατέψει το κράτος και ότι και εμείς σαν AKEΛ τού δώσαμε κατάλογο από 2.000 ανθρώπους που θα ήταν ένοπλοι και μαζί με τις δυνάμεις του κράτους θα αντιμετώπιζαν όλους τους κινδύνους και το ενδεχόμενο πραξικόπημα……”
Το κομμα ειχε εισαγει οπλισμο υπό τις ευλογιες του καθεστωτος. Επίσης εξοπλιστηκε με μερος των τσεχικων οπλων που διενέμοντο απο την αρχιεπισκοπή. Υπαρχει απόδειξη παραλαβης οπλισμου και δη απο τον Εζεκίας Παπαϊωάννου (Γ.Γ. ΑΚΕΛ) στις 13/8/1973 παρέλαβε 7 ημιαυτόματα, και 7 τελαμώνες φυσιγγίων Την απόδειξη υπογραφει ο ίδιος ο Εζεκίας Παπαιωάννου και απο κάτω υπογράφει ο Γεώργιος Τομπαζος, διευθυντής της ΚΥΠ.